از دیدن آثار حرفه‌ای جشنواره فجر تا حمایت از اجرا در تور تئاتر استانی

رضا مختارزاده، متولد 1363، بزرگ‌شده در بندر دیّر و  هم‌اینک ساکن شهر کنگان است. او نمایشنامه‌نویس، طراح و کارگردان، کارشناس ارشد ادبیات نمایشی و مدرس دانشگاه و از سال 1379 فعالیت هنری خود را آغاز کرده است. حضور او در جشنواره‌های مختلف کشور؛ از جشنواره‌های تئاتر دانش‌آموزی تا دانشگاهی، جشنواره‌های تئاتر استانی، منطقه‌ایِ فجر، طنز و نمایشنامه‌نویسی تا کسب موفقیت در بخش‌های کارگردانی، گریم، نمایشنامه‌نویسی و نیز حضورش در هیئت‌ داوران رویدادهای نمایشی، او را در زمرۀ چهره‌های نام‌آشنای تئاتری قرار می‌دهد. رضا مختارزاده با نمایش «فقط کمی مکنارمو عقب زدم موهامو ببینه» در سی‌وسومین جشنواره تئاتر استانی بوشهر برگزیده و اثرش از سوی هیئت داوران این جشنواره به چهلمین جشنواره تئاتر بین‌المللی فجر معرفی شد. آثار نمایشی او در سال‌های 86 با نمایش «چشم‌های نیمه‌سرخ عروسک دختری که شب‌ها رویای ایفی ژنی می‌دید» در جشنواره منطقه‌ای استان‌ها در شهرکرد، 98 با نمایش «بانوی دریایی»، 99 با نمایش «خانه بدریا آل بویه» و 1400 با نمایش «فقط کمی مکنارمو عقب زدم موهامو ببینه» به عنوان اثر برگزیده جشنواره استانی معرفی شده است. به همین بهانه خبرنگار ایران تئاتر در بوشهر گفت و گویی با این هنرمند فعال و نام‌آشنای استان بوشهر انجام داده است که در ادامه می‌خوانید.

انتخاب به‌عنوان برگزیده تئاتر استان و معرفی به دبیرخانه جشنواره چه اعتباری برای شما دارد؟

جشنواره تئاتر استانی مهم‌ترین جشنواره هنری است که در هر استان و هرساله برگزار می‌شود جشنواره تئاتر استانی به لحاظ سازوکار،نحوه برگزاری،تعداد گروه‌های شرکت‌کننده و تعداد نفراتی که درگیر برگزاری آن،هستند و... با جشنواره‌های هنری که در استان در رشته‌های هنری دیگری غیر از تئاتر،برگزار می‌شود،متفاوت است؛ بنابراین برگزیده شدن در این جشنواره نیز ماحصل تلاش‌های بسیار زیادی در حوزه تئاتر و تولید نمایش خواهد بود و تمرین و ممارست بیشتری را می‌طلبد و یک گروه تئاتری ممکن است سال‌های زیادی برای افزایش کیفیت اثر هنری خود و بالا بردن دانش و بینش تئاتری گروه تلاش کند؛ چه ازلحاظ بازیگری و چه به لحاظ کارگردانی،طراحی صحنه و فرآیندهای دیگری که یک گروه تئاتری برای خلق اثر تا اجرا به آن نیازمند است؛ بنابراین برگزیده شدن در این جشنواره از حیث هنری اعتبار خاصی را به هنرمندان و گروه‌های منتخب نمایشی می‌دهد و نگاه دیگری به آن می‌شود. مطمئنا نگاه گروه‌های دیگر نمایشی در استان و به‌طورکلی جامعه تئاتری به این گروه بسیار ویژه خواهد بود و این مسئله باعث می‌شود گروه برگزیده،هرسال نسبت به سال قبل قدرت اجرایی خود را بیشتر کند و کیفیت اثر خود را به سطح بالاتری برساند. این مسئله نیازمند این است که گروه چه ازنظر دانش تئاتری و چه به لحاظ تجربی و عملی رشد بیشتری داشته باشد تا همچنان در گوی جشنواره‌ای و مسابقه‌ای قرار بگیرد.

به‌طورکلی اهمیت راه‌یابی به جشنواره بین‌المللی فجر برای هنرمندان شهرستانی را چطور ارزیابی می‌کنید؟

فکر می‌کنم این مسئله به لحاظ اعتبار و جایگاه یک گروه تئاتری در استان بسیار قابل اهمیت است. جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و جشنواره بین‌المللی فیلم فجر هر دو از جشنواره‌های مهم هنری کشور محسوب می‌شوند و حضور در آن‌ها جایگاه و اعتبار خاصی را به هنرمندان و به‌ویژه گروه‌های نمایشی می‌بخشد. این مسئله برای گروه‌های نمایشی که در استان‌ها حضور دارند بسیار بااهمیت است؛ رسیدن به مرحله حضور در این جشنواره،مطلوب همه گروه‌های نمایشی و یکی از چندین هدفی است که یک گروه تئاتری برای خود در نظر می‌گیرد. البته این مسئله جدا از این است که گاهی سطح کیفی جشنواره‌ها بنا به دلایل مختلف افت پیدا می‌کند اما روی‌هم‌رفته،مطلوب یک گروه تئاتری،حضور در جشنواره است. برای یک هنرمند استانی که در تئاتر شهرستان کار می‌کند و از نگاه حرفه‌ای که در کلان‌شهرها و پایتخت به تئاتر وجود دارد،برخورداری کمتری دارد،رسیدن به جایگاهی است که بتواند آن زحمت و تلاشی که برای خلق یک اثر کشیده است در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر دیده شود و این امر،برای او بسیار مهم است.

اگر به جشنواره تئاتر فجر راه پیدا کردید، فکر می‌کنید چه مطالباتی در اولویت خواسته‌هایتان از این جشنواره قرار دارد؟

فکر می‌کنم مهم‌ترین خواسته گروه‌هایی که به جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر راه پیدا می‌کنند،دیدن آثار دیگری است که در این جشنواره حضور دارند،آثار حرفه‌ای از پایتخت،استان‌های فعال تئاتری و نیز آثاری که از خارج از کشور در جشنواره اجرا می‌شوند. به نظر من،دیدن این آثار در جشنواره در اولویت خواسته‌ها قرار می‌گیرد. تحقق این خواسته،مستلزم حضور گروه‌های راه‌یافته تا آخرین روز جشنواره در تهران است. مسئله‌ای که کمتر موردتوجه قرار می‌گیرد و بسیار دیده شده است،گروه‌های تئاتری از استانی به جشنواره راه یافته‌اند اما به علت عدم فراهم بودن امکانات اقامت در پایتخت،مجبور بودند که پس از اجرا به استان خود بازگردند و از دیدن آثار و بهره بردن از کارگاه‌ها و دیگر برنامه‌های جانبی جشنواره محروم شوند. موارد دیگری نیز وجود دارد که در کنار این مسئله می‌تواند مطرح شود. مثل دعوت از هنرمندان بزرگ عرصه تئاتر به جشنواره و حضور در کارگاه‌های آموزشی و مواردی از این قبیل که در بینش و نگاه تئاتری هنرمندانی که به جشنواره راه یافته‌اند تأثیر بسیاری دارد. یکی دیگر از خواسته‌هایی که می‌تواند مطرح شود و به نظر می‌آید شاید کمی مغفول مانده است،ایجاد بستر مناسب و حمایت از گروه‌های برگزیده استانی است که به جشنواره بین‌المللی فجر راه نیافته‌اند. اگر سیستم جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر بتواند از این گروه‌ها حمایت کند تا آن‌ها بتوانند در استان خودشان یک تور تئاتری داشته باشند و اثر برگزیده تئاتر استانی را حداقل در شهرهای استان خودشان به روی صحنه ببرند،کمک بسیار بزرگی به آن‌ها کرده است.

گفتگو از سودابه زیارتی