تحلیل آماری ایران تئاتر بر نمایش های خیابانی چهلمین جشنواره تئاتر فجر(8)
28 نمایش خیابانی با 66 اجرا در جشنواره
ایران تئاتر: بخش خیابانی چهلمین جشنواره تئاتر فجر با حضور ۲۸ نمایش از ۱۷ تا ۲۶ بهمن ماه در محوطه مجموعه تئاتر شهر و خانه هنرمندان ایران به اجرا در می آیند.
عدد «چهل» در فرهنگ و ادبیات ایران نماد نوعی تکامل است. جشنواره تئاتر فجر در آستانه 40 سالگی خود راه پرفراز و نشیبی را با یاری بلندهمتان هنر این سرزمین طی کرده، تجربیاتی را در هر دوره با مشارکت هنرمندان به تئاتر ایران افزوده و نه تنها در گستره ملی که در گستره جهانی موجب اعتبار برای تئاتر ایران و هنرمندانش شده است.
بخش خیابانی چهلمین دوره جشنواره فجر با تاکید بر بزرگداشت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران، توجه به شعار سال «تولید؛ پشتیبانیها و مانعزداییها»، توجه به زمینههای فرهنگ ایرانی- اسلامی و بهرهگیری از مضامین بومی و قومی در جهت تقویت وفاق ملی، نگاه کاوشگرانه به مضامین اجتماعی در جهت ترویج ارزشهای دینی، انسانی، اخلاق اجتماعی، مشارکتهای جمعی و امید به آینده، توجه ویژه به نمایشنامهنویسی ایرانی و تئاتر ایرانیِ اندیشهورز و اهمیت دادن به تعاملات بینافرهنگی، میان تئاتر ایران و سایر ملل از 17 تا 26 بهمن ماه در محوطه مجموعه تئاتر شهر و محوطه خانه هنرمندان برگزار شد.
در این مجال کوتاه، فرصت را غنیمت شمردیم تا بررسی کوتاهی بر آمار حضور هنرمندان بخش خیابانی داشته باشیم:
حضور 28 اثر نمایشی در بخش خیابانی
چهلمین جشنواره بین المللی فجر در بخش تئاتر خیابانی با ارسال 140 اثر به دبیرخانه، در سه گروه فعالیت خود را آغاز کرد:
الف: تولیدات تازه: شامل آثاری است که اختصاصاً برای این دوره از جشنواره تئاتر فجر تولید شده باشند و پیش از جشنواره هیچ اجرایی نداشته باشند.
ب: آثار اجرا شده: شامل نمایشهایی است که در بازه زمانی اول آبان ماه 1399 تا پانزده آبان ماه 1400 اجرای عمومی شدهاند یا در رپرتوارهای موضوعی نمایش خیابانی و جشنوارهها شرکت داشتهاند.
ج: آثار میهمان: آثار این بخش (حداکثر 5 اثر) به انتخاب یا تایید نهایی دبیر (خارج از بازه گاهشمار) در جشنواره به شکل غیررقابتی حضور خواهند داشت.
پس از بررسی و داوری آثار، در نهایت 28 اثر (20 اثر در بخش رقابتی و 8 اثر در بخش غیر رقابتی) حضور دارند.
پراکندگی حضور در استان ها
هنرمندان 13 استان کشور (تهران 6 اثر، گیلان 5اثر، کردستان 4 اثر، اصفهان 3 اثر، ایلام 2 اثر، آذربایجان شرقی، یوشهر، کرمان، کرمانشاه، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کهگیلویه و بویراحمد، یزد) برای اجرای نمایش به تهران آمده اند.
براساس آمار هنرمندان 19 شهر کشور در این جشنواره حضور دارند و پس از تهران که با 6 اثر به جشنواره آمده است، هنرمندان سقز(2اثر)، اصفهان (2اثر)، آستانه اشرفیه(2 اثر)، ایلام (2اثر)، کرمانشاه، مریوان، سیاهکل، سنندج، دهلران، مرند، لاهیجان، کرمان، زاهدان، بوشهر، یزد، بهمنی، میناب و شاهین شهر هرکدام با یک اثر در این جشنواره حضور دارند.
پراکندگی حضور نمایش های صحنه ای در تماشاخانه ها
بخش خیابانی جشنواره از روز یکشنبه 17 بهمن ماه از ساعت 16 فعالیت خود را رسما با اجرای دو نمایش «مدافع آخر» کاری از احمد جعفری از تهران و کربلای آب اثر علی بیداویسی و سولماز محمدی از لاهیجان آغاز می کند.
در طول این مدت 28 اثر نمایشی، در شش سانس 11، 11:30، 16، 16:30، 17، 18:15، 66 بار به روی صحنه می روند که سهم 9 اثر، 3 بار اجرا و سهم 19 اثر 2 بار اجراست.
17 اثر نمایشی در محوطه تئاتر شهر و 11 اثر دیگر در محوطه خانه هنرمندان ایران به اجرا در می آیند و در طول 5 روز 48
بار محوطه مجموعه تئاتر شهر و 18 بار مجموعه خانه هنرمندان شاهد اجرای نمایش است.
تحلیلی بر حضور نویسندگان و کارگردانان جشنواره
- براساس اطلاعات آماری 29 نویسنده مسئولیت نوشتن و 31 کارگردان مسئولیت اجرای نمایشنامه های بخش خیابانی را بر عهده دارند که از این تعداد 24 نویسنده و 23 کارگردان مرد و فقط 5 نویسنده و 8 کارگردان زن هستند.
- همه نمایشنامه ها ایرانی است و هیچ کارگردانی از آثار نویسندگان سایر کشورها برای اجرا بهره نبرده است.
- در 14 اثر از 28 نمایش نویسنده و کارگردان یکی است که نشان می دهد در 50 درصد آثار، نویسنده ترجیح داده خود نمایشنامه را به روی صحنه ببرد.
- نمایش «یک کروموزوم بیشتر» تنها اثری است که دو نویسنده و نمایش های کربلای آب، خان طلا و مرغ همسایه غاز نیست نمایش هایی است که با دو کارگردان به اجرا در می آید.
گزارش از علی رحیمی