گزنده

(بخش مرور و مسابقه تئاتر ایران/تهران)

(امتیاز منتقد به نمایش ****)
نویسنده: هاله مشتاقی نیا
کارگردان: نیما دهقان
رحمت امینی (عضو کانون ملی منتقدان تئاتر ایران)

نخست:
"هاله مشتاقی نیا" در سالهای گذشته به خوبی توانسته خودش را به عنوان یک نمایشنامه نویس به تئاتر ایران بشناساند. او نمایشنامه نویس جوانی است که می توان گفت دست کم دغدغه های مشخصی در حوزه نوشتن دارد و به عنوان یک نویسنده در یک حوزه مشخص موضوعی و براساس همین دغدغه ها کار می کند. "هاله مشتاقی نیا" نمایشنامه نویسی است که در آثارش به جامعه پیرامون خود و دغدغه های معاصر توجه ویژه ای دارد. او جامعه اش را با نگاهی هنرمندانه و از موضوع یک نمایشنامه نویس جوان می بیند و تقریبا در همه نمایشنامه های که نوشته است توانسته جهانی براساس این نگاه بسازد و ارایه دهد. مشتاقی نیا اکنون در نمایشنامه "جان گز" این جهان  را همراه با دغدغه هایش به مقوله ی دفاع مقدس پیوند زده است.
ورود "هاله مشتاقی نیا" به عرصه درام نویسی دفاع مقدس به زعم این قلم در آغاز کار موفق می نماید و از آنجا که این اثر اپیزودیک است، در برخی اپیزودها بسیار هم اثر گذار است ولو اینکه اشخاص و ماجراها یادآور موقعیتهایی مشابه با آثار نمایشی و حتی سینمایی پیشتر ساخته شده باشد.
دوم:
نیما دهقان وقتی به سراغ متنی می رود، بدون شک آن متن واجد ویژگی "گزندگی" بوده است. یا  اینکه خود نیما به عنوان کارگردان بر وجوه گزنده متن تاکید گذاشته و آن را تقویت یا برجسته کرده است. البته تجربه های قبلی "نیما دهقان" در زمینه اجرای آثار مربوط به حوزه دفاع مقدس نشان داده است که او متونی را از نویسندگانی انتخاب می کند که آنها نیز دغدغه مند هستند. مثل آثار "حمیدرضا آذرنگ" در حوزه تئاتر دفاع مقدس که دهقان تا پیش از این چند نمونه آن مثل "دو متر در دو متر جنگ"،‌ "خنکای ختم خاطره" و... را اجرا کرده است. 
نیما البته مایل است چارچوب ها را رعایت کند. او تا کنون به عنوان یک کارگردان مقید به ساختار و قاعده نشان داده است. او در مقام کارگردان چارچوب را رعایت می کند، اما نه به بهای کاملا ابتر شدن متنش! در واقع او همواره در چارچوب قواعد کار می کند مگر اینکه محتوایی غالب بر ساختار مانع این قواعد شود. بنابراین عموم کارهایش با چالشهای نظارتی مواجه می شوند.
سوم:
نیما معمولا با گروهی از بازیگران باتجربه و زبده کار می کند که اغلب با او تجربه ی کار دارند. در واقع می توان گفت که او یک گروه دارد. گروهی که از طرفی نوع، شیوه و سلیقه کارشان در هماهنگی و همراهی با یکدیگر است و از طرف دیگر تقریبا همه آنها حرفه ای های کارشان هستند. بازیگران آثار او- مثل بازیگران همین نمایش جان گز- با اعتماد کامل به کارگردان و با عشق و علاقه تمام وارد صحنه می شوند وهمین کافیست که شخصیتهای خلق شده "هاله مشتاقی نیا" با هدایت درست کارگردان، بازی تاثیرگزاری از خود بروز دهند. این اتفاق به خوبی در نمایش تازه "نیما دهقان" روی داده است. بازیگران از مهمترین عناصر اجرای نمایش او و در واقع از مهمترین دلایل موفقیت نمایش اش هستند. 

چهارم:
طراحی صحنه "جان گز" با توجه به ویژگیهای سالن تازه تاسیس سرو توانسته است فضای مناسبی برای وصل وربط اپیزودهای مختلف که به صورت تماتیک به هم مرتبطند ایجاد کند. االبته نیما دهقان تجربه مشابهی در حوزه طراحی صحنه در نمایش موفق "خنکای ختم خاطره" هم داشت. در این نمایش هم همچون کار موفق قبلی طراحی صحنه جزیی از ساختار اجرا و در خدمت آن است و به خوبی هم توانسته با ساختار هماهنگ شود.  
پنجم: 
همه این مولفه ها، عناصر و ویژگی ها در تازه ترین کار "نیما دهقان" در مجموع اجرایی خوش ریتم و موفق را نتیجه داد است. اجرایی که با مجموعه ای کم نقص از مولفه های دراماتیک به خوبی با مخاطبانش ارتباط برقرار می کند.