گزارشی درباره نقش تئاتر دانشگاهی در جشنواره
سی امین جشنواره تئاتر فجر، جشنواره ای علمی و دانشگاهی

سید جواد روشن: همواره گفته شده است که تئاتر دانشگاهی پشتوانه ای برای تئاتر حرفه ای است و در حال حاظر نیز در کشور ما تئاتر دانشگاهی نقش بسزایی در روند تئاتر حرفه ای دارد.
هرچند متاسفانه تئاتر دانشگاهی همواره با بی مهری هایی روبرو بوده است. ولی نمی توان به سادگی از پتانسیل موجود و تاثیر گذاری تئاتر دانشگاهی گذشت. با وجود اینکه در سال های اخیر دبیران جشنواره تئاتر فجر از دانش آموختگان تئاتر بوده اند و رابطه نزدیکی با تئاتر دانشگاهی داشته اند ولی می توان ادعا کرد با توجه به نشانه ها و روند طی شده تا کنون ، در سی امین دوره جشنواره تئاتر فجر این ارتباط بیشتر و نزدیک تر است و خواهد بود.
نشان اول – انتخاب دبیر
اولین نشانه که انتظار رابطه نیزدیک میان جشنواره تئاتر فجر و تئاتر دانشگاهی را ایجاد می کرد ، انتخاب شخص دبیر بود. رحمت امینی از چهره های شناخته شده تئاتر دانشگاهی است که بیش از یک دهه به عنوان مدرس ، مدیر گروه ، داور و... رابطه نزدیکی با تئاتر دانشگاهی داشته است و علاوه بر دوره اخیر ، پیش از این نیز به عنوان مسئول شورای تئاتر دانشگاهیان از نزدیک با مسائل ، انتظارات و مشکلات دانشجویان آشنا بوده است. این حضور و نزدیکی به بدنه تئاتر دانشگاهی مسلما این انتظار را به وجود می آورد تا ارتباط نزدیکی با دانشگاه و تئاتر دانشگاهی وجود داشته باشد.
نشان دوم _ کمیته ارتباطات دانشجویی
نشانه بعدی در واقع همان انتظاری است که از دبیر سیامین جشنواره تئاتر فجر می رفت . توجه به تئاتر دانشگاهی . امینی در اولین اقدام برای تشکیل ستاد برگزاری از تعریف کمیتهای جدید با نام کمیته ارتباطات دانشجویی خبر داد. این خبر نشانه توجه سی امین جشنواره تئاتر فجر به تئاتر دانشگاهی بود.کمیته ای که بنا به اظهار دبیر جشنواره ، به خاطر احساس نیاز به ارتباط نزدیک تر ومستقیم میان دبیرخانه جشنواره و دانشجویان شکل گرفت تا این ارتباط بهتر و مستقیمتر صورت بگیرد.
همچنین مهدی مشهور مدیر کمیته ارتباطات دانشجویی سی امین جشنواره بین المللی تئاتر فجر در ارتباط با عملکرد این کمیته ، چنین می گوید: کمیته دانشجویی در جشنواره تئاتر فجر کمیته نو پایی است که برای نخستین بار در طول برگزاری جشنواره تئاتر فجر شکل گرفته است و از آنجایی که
هدف دبیرجشنواره ، برگزاری جشنواره تئاتر فجر به شکل آکادمیک است به همین منظور کمیته دانشجویی راه اندازی شد تا در حد امکان از تمامی ظرفیت های موجود در فضای علمی تئاتر کشور استفاده شود.
وی در ادامه می گوید: در نظر داریم گروهی از برگزیدگان و فعالان تئاتر دانشگاهی که شامل فارغ التحصیلان رشته تئاتر هم می شوند و به لحاظ علمی ثابت شده هستند را به صورت گروهی گرد هم آوریم. این گروه دانشجویی ، آثار شرکت کننده در این دوره از برگزاری تئاتر فجر را به لحاظ کمی و کیفی با یک نگاه آکادمیک بررسی و امتیاز خواهند داد.و جایزه ویژه این بخش نیز در مراسم اختتامیه جشنواره تئاتر فجر اهدا خواهد شد. مشهور در ادامه اظهار داشت: کمیته دانشجویی در نظر دارد تسهیلاتی را برای دانشجویان فراهم آورد تا آن ها بتوانند در ایام برگزاری جشنواره به آسانی اقدام به تهیه بلیط برای تماشای نمایش ها کنند و این تسهیلات برای دانشجویان شهرستانی نیز به طور ویژه اجرا می شود.
از آنجایی که این کمیته نو پا است و زمان زیادی از تشکیل آن نمی گذرد هنوز نمی توان به درستی درباره آن قضاوت کرد ولی نفس تشکیل آن و اهدافی که دنبال می کند نشان از توجه ویژه به دانشجویان و تئاتر دانشگاهی دارد.
نشان سوم – انتخاب آثار
همواره دبیران و مدیران جشنواره های مختلف از کیفیت آثار صحبت می کنند و مدعی هستند کیفیت بر کمیت ارجحیت دارد ولی درعمل با منتقدان زیادی روبرو می شوند. هنوز برای ارزیابی آثار جشنواره سی ام تئاتر فجر و قضاوت درباره چگونگی کیفیت آنها زود است ولی نشانه ای وجود دارد که به نظر می رسد در این دوره دغدغه تئاتر علمی و با کیفیت به صورت جدی وجود دارد. معرفی اسید اسدی به عنوان مدیر کمیته انتخاب آثار نشانه دیگری است از توجه این دوره از جشنواره به تئاتر علمی . سعید اسدی از طرفی مدیر مرکز تئاتر مولوی است که پایگاهی علمی و دانشگاهی دارد و از سوی دیگر از جمله اساتیدی است که در حوزه هنرهای نمایشی همواره نگاهی پژوهشی و علمی داشته است . حضور سعید اسدی به عنوان فردی با حساسیت های کیفی و علمی در راس کمیته انتخاب آثار می تواند نشانه دیگری باشد بر نگرش دانشگاهی سی امین جشنواره تئاتر فجر.
نشان چهارم – نگاه ویژه و پیشنهاد دبیر
در فراخوان جشنواره سی ام جایی برای بخش پایان نامه های دانشجویی و برگزیدگان جشنواره ها نبود . هرچند این فراخوان قبل از معرفی دبیر فعلی جشنواره تئاتر فجر تنظیم و منتشر شده بود ولی این نگرانی وجود داشت که تئاتر دانشگاهی حضوری کمرنگ در جشنواره امسال خواهد داشت. وجود بخشی با عنوان نگاه ویژه که با هدف حمایت ومعرفی کارگردانان جوان و مستعد شکل گرفته بود و حمایت دبیر فعلی جشنواره از این بخش ، این خلاء و نگرانی را تا حدود زیادی کمرنگ کرد. در ادامه نیز با تجدید نظر دوباره به اعتراض ها یی که به نتایج بازخوانی وجود داشت ، بیشترین سهم با 22 اثر به بخش نگاه ویژه اختصاص پیدا کرد تا جوانان و دانشجویان فرصت و امکان بیشتری بیابند و بتوانند در عمل و مرحله بازبینی استعداد و توان خود را برزو دهند.
همچنین سعید اسدی به عنوان مدیر کمیته انتخاب آثار نیر اعلام کرد ، علاوه بر بخش نگاه ویژه ، دانشجویان و فارغ التحصیلان جوان و نخبه در بخش چشم انداز و تجربه های نو نیز سهمی خواهند داشت. از طرفی رحمت امینی اظهار داشت در بخش پیشنهاد دبیر ، آثار شاخص و با کیفیتی که فرصت حضور در بخش های دیگر را نداشته اند به کمیتههای انتخاب بخشهای تجربههای نو و نگاه ویژه معرفی میکنیم تا در صورت تائید فرصت حضور پیدا کنند.
هرچند هنوز برای قضاوت نهایی درباره جشنواره سی ام تئاتر فجر زود است ولی همه این نشانه ها می تواند نشان دهنده توجه بیشتر به تئاتر علمی و دانشگاهی باشد. انتظاری که از این دوره از جشنواره تئاتر فجر می رود.