تجربه های نویی در راه است؟

حضور نسل جوان و تحصیل کرده در تئاتر ایران و گرایش آنها به تجربه کردن و استفاده از نظریه ها و تئوری های جدید در تئاتر باعث شد تا در چند سال اخیر بخشی با عنوان تجربه های نو به جشنواره تئاتر فجر اضافه شود که در واقع توجه ای است به گروه ها ی تجربه گرا و کارگاهی و محلی برای بروز خلاقیت و کشف استعدادهای ایشان. طبق فراخوان جشنواره در این بخش لازم بود تا متقاضیان علاوه بر طرح و یا متن نمایشی ، شیوه اجرایی خود را نیز ارائه نمایند زیرا مهمترین نکته دربخش تجربه های نو ، نگاه و شیوه اجرایی کارگردان در مورد یک اثر است . چرا که یک متن کلاسیک با نگاهی متفاوت ، اجرایی متفاوت خواهد داشت . همچنین طبق اعلام دبیرخانه جشنواره ، ملاک اصلی در انتخاب آثار این بخش گرایش های آموزشی ، تجربی ، خلاقیت های نوین نمایشی ، استفاده حداقل از امکانات صحنه و تکیه بر جوهر اجرایی نمایش است و باید منتظر بود تا نمایش های نهایی راه یافته به این بخش را در ایام جشنواره ببینیم و به قضاوت بنشینیم.
در این میان آنچه اهمیت دارد میزان درخواست تقاضا برای حضور در این بخش است. با وجود غیر رقابتی بودن و عدم تعهد دبیرخانه برای اجرای عموم آثار در این بخش ، رسیدن 235 تقاضا به دبیرخانه جشنواره نشان می دهد که در تئاتر ایران علاقه بسیاری به تجربه گرایی و ارائه طرح و ایده های ها نو وجود دارد. البته یکی دیگر از علل تمایل برای حضور در این بخش را می توان ارائه متون خارجی دانست . از آنجایی که تاکید جشنواره تئاتر فجر در بخش های مختلف حمایت از متون ایرانی است ، این بخش تنها فرصتی است تا کارگردانان ، به بهانه تجربه گرایی متون خارجی را نیز ارائه نمایند که مسلما همین مسئله میزان تقاضا را بالا برده است. در اینجا لازم است تا نگاهی داشته باشیم به آثار پذیرفته شده در مرحله بازخوانی .هیات انتخاب آثار در این بخش با اعلام این نکته که انتخاب در بخش تجربه های نو کار بسیار سختی بود، با توجه به مشخصات زیر ، از میان 235 اثر رسیده به دبیرخانه جشنواره ، تعداد 23 اثر را در مرحله بازخوانی پذیرفتند:
1- آثاری که طرح اجرایی کامل تری داشتند.
2- ایده هایی که قابل اجرا بودند.
3- آثاری که رویکرد مبتنی بر اجرا از رویکرد مبتنی بر ادبیات در آنها اهمیت بیشتری داشت.
4- تازه و بدیع بودن طرح.
آثار پذیرفته شده در مرحله بازخوانی به شرح ذیل است: 
1- من آنتونن آرتو، کارگردان: محسن حسینی، تهران
2- جنگ بس، حالا، کارگردان: یاسرخاسب، تهران
3- سازمان تترا، کارگردان: نیما دهقان، تهران
4- تیکی تاکا، کارگردان: آتیلا پسیانی، تهران
5- کاچار پایاس، کارگردان: آرش دادگر، تهران
6- کمدی استشمامات، کارگردان: میثم عبدی، تهران
7- تریو، کارگردان: احمد کچه چیان، تهران
8- عجایب المخلوقات، کارگردان: رضا ثروتی، تهران
9- گالیور، کارگردان: اصغر دشتی، تهران
10- انتقام بلونا، کارگردان: مهدی نصیری، تهران
11- در بیشه، کارگردان: جواد نمکی، تهران
12- آنتی آنتیگونه، کارگردان: تینو صالحی، تهران
13- فرشتگان بر فراز شهر، کارگردان: نوید جهان زاده و غزاله رشیدی، تهران
14- زمانه کشتار، کارگردان: امین عظیمی، تهران
15- ترانه هایی برای سایه، کارگردان: ساناز بیان، تهران
16- ایزوله، کارگردان: محمدرضا حسین زاده، تهران
17- ابدیتی از اشک های گرم، کارگردان: محمد فرجی، تهران
18- کافکا با من سخن بگو، کارگردان: قطب الدین صادقی، تهران
19- فروش یک روح سرکش، کارگردان: ابراهیم پشت کوهی، بندرعباس
20- شعری برای نخواندن، کارگردان: علی معینی، شیراز
21- جولیوس سزار، کارگردان: میلاد اکبرنژاد، شیراز
22- دیالوگ، کارگردان: زینب بهرامی نسب، شاهرود
23- باد ادیسه را خواهد برد، کارگردان: احمد سلیمانی، قم
مرور آثار پذیرفته شده در مرحله بازخوانی بار دیگر نشان می دهد که گرایش جوانان به این بخش بسیار بیشتر از سایر بخش هاست و این نکنه ای حائز اهمیت است. از 23 کارگردان مطرح شده در این بخش ، به غیر از 3 نفر ( قطب الدین صادقی ، محسن حسینی و آتیلا پسیانی) تمامی از نسل جوان تئاتر هستند که نشان از تمایل این نسل به تجربه گرایی دارد . البته این پرسش نیز وجود خواهد داشت که آیا لازمه تجربه گرایی و ایده های نو ، فقط جوانی است؟ چرا نسل پیشکسوت و صاحب تجربه کمتر به این حوزه ورود پیدا می کنند؟ آیا تجربه های نو نیازی به تجربه داشتن و سپس تجربه کردن ندارد؟ اینها سوالاتی است که باید کمی به آن دقت کرد ولی آنچه در حال حاضر وجود دارد 23 اثری است ( 18 اثر از تهران و 5 اثر از شهرستان ها ) ، که قرار است از میان آنها در مجموع 9 نمایش به بخش تجربه های نو بیست و نهمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر راه یابد. باید منتظر بود و دید که آیا تجربه های نویی در تئاتر ایران در راه است یا خیر؟