مقابله با مطلق گرایی رایج میان کارگردانان

هدف این کمپانی جدید ایجاد انقلابی در شیوۀ ادارۀ تئاترهای آلمان بود. اشتاین تصمیم داشت این کمپانی را با اصول دموکراسی و مساوات بشری -که از ویژگی اجرای برخی نمایش‌های پیشینش بوده- اداره کند. در مقابله با مطلق گرایی رایج میان کارگردانان آن روز آلمان، اشتاین معتقد بود بازیگران هنگامی که در تصمیم گیری ها و جهت گیری های کلی گروه نیز مشارکت داشته باشند کارآمدی و بازدهی بیش‌تری خواهند داشت. به عنوان نخستین پروژۀ عملی این ایده، او نمایشنامۀ «مادر» اثر برشت را انتخاب کرد. انتخاب این نمایشنامه هدفی نمادین داشت: همان طور که شخصیت ها در نمایشنامه به تدریج از غرایض بورژوازی خود فاصله می گیرند و به تفکرات اجتماع گرا نزدیک می‌شوند، در روند تمرین‌ها نیز همین روال طی می شود و به امید اشتاین، بازیگران نیز ذهنیات سنتی استبدادگرا تئاتری را کنارگذاشته و کارکردهای دموکراتیک وارانه‌ای پیش می گیرند. تک تک بازیگران و حتی اعضای گروه فنی در همۀ تمرین‌ها شرکت می کنند و در جلساتی که برای تعیین مسیر کلی اثر تشکیل می شود نظراتشان را ارائه می‌دهند. برای گسترش دامنۀ دموکراسی نوپای اشتاین و شرکت هر چه بیش‌تر افراد در تعیین خط سیر اثر، جلسه‌های پرسش و پاسخی پس از اجراها با تماشاگران برگزار می شود تا آن ها نیز در خلق اثر همکاری داشته باشند. به گفتۀ اشتاین آن ها در جستجوی شکلی از تئاتر بودند که در نهایت مخاطبان، سازندۀ آن قلمداد می‌شدند. آن‌چه نمایش داده‌ می شد مستقیما مخاطب را درگیر می‌کرد و به بحث می کشاند تا جایی که مخاطب نحوۀ درگیرشدن خود با متن را نیز زیر سؤال می‌بُرد.
با این وجود دیری نپایید که مشخص شد بازیگران و تکنیسنن های اشتاین وظیفۀ پیش‌بردن گروه را باری سنگین بر دوش خود دانستند. تعدد نظر و نبود یک نیروی تصمیم گیرنده برای تعیین خط مشی و قوانین محوری گروه مشکل ساز شد و اشتاین به ناچار شیوۀ دموکراتیک خود را کنارگذاشت. 
ارائه نظر در مورد چند دهه فعالیت اشتاین و تعیین سبکی جامع برای مجموعۀ آثار او کاری دشوار است. گسترۀ آثاری که او خلق کرده بسیار وسیع است: یک بداهه پردازی بر پایۀ تئاتر یونان؛ یک سه گانۀ یونانی؛ مقدمه ای نمایشی بر عصر شکسپیر؛ یک کمدی شکسپیری؛ سه نمایشنامۀ کلاسیک آلمانی از دوران طوفان وتلاش، یکی از دوران کلاسیک و دیگری از دوران رمانتیک؛ یک فارس فرانسوی؛ یک اثر کلاسیک برجستۀ نروژی؛ یک اثر رئالیستی روسی؛ یک اثر انقلابی روسی؛ یک کمدی ایرلندی؛ چند اثر از برشت؛ یک مستند سیاسی کمونیستی؛ یک اثر سیاسی معاصر؛ یک اثر از «پیتر هاندکه» و دو نمایشنامه از «بوتو اشتراوس» . تنها اشتراک میان مجموعۀ این آثار آن است که همگی انتخاب هایی بدون خطرند. حتی انتخاب یکی از آثار بوتو اشتراوس که برای نخستین بار توسط اشتاین روی صحنه رفت انتخابی بدون ریسک بود. چرا که اشتراوس تا آن زمان به عنوان نمایشنامه نویسی مطرح در جهان شناخته‌شده بود. به گفتۀ اشتاین، او هیچ‌گاه متنی را که ممکن است در جلسه‌های تمرین مورد انتقاد قرار بگیرد انتخاب نمی‌کند و باید روی متونی نویسندگانی چون کارکند. او حتی معتقد است که از بازنویسی آثاری چون آثار گورکی به نمایشنامه هایی جدید دست یافته‌است. 
او در اجراهای خود به دنبال استفاده از عناصر مولتی مدیا نمی رود بلکه مستقیما روی متن کار می‌کند و برخی منتقدین بر اساس همین خصیصه او را کارگردانی رادیکال می دانند که نه با استفاده از مولتی مدیا که ابزار بسیاری از کارگردانان پیشروی معاصر است بلکه با تکیه بر تقدس متن اثری نو خلق می کند؛ در حالی که برخی دیگر از منتقدین این ویژگی آثار او را کهنه و از مد افتاده می دانند.

منابع:
1(Mitter, Shomit, Shevstova, Maria (2005) Fifty Key Theatre Directors, Oxon, Routledge
2) Patterson, Michael(2000) Peter Stein, Germany's leading theatre director
منبع: بولتن روزانه جشنواره